GÜNDEM

18 Mart ve zeybek

Türkiye’ye örnek olan etkinlikleriyle dikkat çeken, kültür ve sanata önem veren, bünyesinde Orkestra Müdürlüğü dahi bulunan ve sosyal belediyeciliği gerçek anlamıyla uygulayan bir belediyeden bahsedeceğim sizlere. 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 108’inci yıldönümünde yaptıkları program nedeniyle dikkatimi çektiği için sizlerle de paylaşacağım. Hani 2 adet Skorsky helikopterin gökyüzündeki zeybek oyununu bilirsiniz…

İzmir’in düşman işgalinden kurtuluşunun 100’üncü yılında yapılan etkinlikleri tüm Türkiye ekranları karşısında nefessiz izlemişti. Karşıyaka Belediyesi şimdi de Bostanlı Suat Taşer Sanat Merkezi’nde yapılan 18 Mart Çanakkale Zaferi’mizin 108’inci yılı programında 108 kişinin oynadığı zeybek ile dikkatleri üzerine çekti. Tüm Belediyelere örnek olması için tanıdıklarım aracılığı ile güzel bir röportaj yapma fırsatım oldu. Özellikle kültür ve sanattan uzaklaşan, imar ve rant gündemleriyle toplanan ama toplumsal çalışmaları geri plana iten belediyelere örnek olmasını diliyorum. Belediyecilik ve siyaset toplum için ve insan odaklı yapıldığında fotoğraf çektirmek için poz vermeye ihtiyaç olmaz. Zaten başarılı bir iş yaptığınızda kameralar sizden başkasına yönelemez. Karşıyaka Belediye Başkan Yardımcısı Ahmet Diker’e, yaptığı işlerle adından söz ettiren Eğitmen Burak Köprülü’ye çok teşekkür ediyorum. Her şeyin ötesinde vizyonuyla ön alarak bu tür faaliyetlerin yolunu açan Karşıyaka Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ı da canı gönülden kutluyorum.

2005 yılında dönemin meclis üyesi iken kurduğu Halk Dansları Topluluğu ile Karşıyaka Belediye Başkan Yardımcısı Diker, mükemmel işler ortaya çıkmasının yolunu açmışlar. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Türk Halk Oyunları bölümü mezunu olan ve 2014 yılından bu yana Karşıyaka Belediyesi Halk Dansları Topluluğu’nda dans eğitmeni olarak görev yapan Burak Köprülü de önemli işlere imza atmış. Hatta İzmir’in düşman işgalinden kurtuluşunun 108’inci yıldönümü etkinliklerini hayranlıkla izlemiştik. Bu etkinliklerin içinde 108 kişinin yer aldığı zeybek gösterisinde de eğitmen olarak rol almış, Burak Köprülü. Köprülü, bu yıl da Karşıyaka Belediyesi’nin 18 Mart programında eğitmen olarak görev almış.

İşte o röportajımıza başlayalım…

İzmir Karşıyaka Belediyesi olarak önce kendi şehrinizin sonra da Çanakkale örneğinde gördüğümüz gibi başka şehirlerin de tarihine ithafen yapılan çalışmalarla vizyonunuza tanık oluyoruz. Bu çerçevede neler söylemek istersiniz?

Ahmet Diker:

“Karşıyaka Belediyesi olarak, belediye başkanımızın Karşıyaka’mızı spor kenti, kültür, sanat ve turizm kenti yapma hedefleri doğrultusunda, her zaman ilklerin yaşandığı, ilklere imza atılan etkinlikler ile gerçekleştiriyoruz… Bunun en çarpıcı örneklerinden birisi ülkemizde Atamızın anıtının önünde aynı anda 1000 Karşıyakalı’yı zeybek oynatarak, ülkemizde örnek alınan bir etkinlik gerçekleştirdik… Daha sonra bu projemizi oyuncu sayılarını artırarak devam ettirdik. Birçok ilçe belediyesinin Cumhuriyet tarihimizin en özel günlerinde hiçbir etkinlik yapmadığı bir dönemde, biz Karşıyaka olarak başta Cumhuriyet Bayramı’nda, 9 Eylül İzmir’in Kurtuluşu’nda, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda ve Çanakkale Zaferi gibi önemli günlerde yaptığımız etkinlikler mutlaka görkemli şekilde kutlamalar gerçekleştiriyoruz. Bu konulardaki duyarlılığımıza Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Karşıyaka’ya, Karşıyakalıların ona olan sevgisinden ve bağlılığından alıyoruz. Çünkü, Gazi Mustafa Kemal Atatürk, yaşamında en sevdiği insan olan Zübeyde anneyi ölümünden sonra Karşıyakalılara emanet etmiştir. Evlendiği tek eşi Latife Hanım ile Karşıyaka Latife Hanım Köşkü’nde kalmışlardır. Gazi Paşamız, İzmir’in kurtuluşun ilk üç gecesini Karşıyaka İplikçizade Köşkü’nde geçirmiştir. Ayrıca İzmir’e her gelişinde Karşıyaka’ya uğramış, iki kez Karşıyaka Spor Kulübü’nü ziyaret etmiş ve kurucularının ve sporcularının Kurtuluş Savaşı’ndaki kahramanlıklarından dolayı, armasında ay-yıldız kullanmalarını bizzat emretmiştir.”

Birçok şehrin belediyeleri tarafından ezbere bir kelime olarak kullanılan ‘sosyal belediyecilik’ kavramına sizin daha farklı yaklaştığınızı görüyoruz. Bu kavramla ilgili belediye bünyesinde özel bir birim çalışıyor mu?

Ahmet Diker:

“Sosyal belediyecilik kavramı gerçekten ülkemizde gerçekleştirdiği etkinlikleri ve ulusumuzun özel günlerine gösterdiği duyarlılıklarından ve ilgi göstermesinden dolayı en çok Karşıyaka Belediyesi’ne yakışmaktadır.  Belediyemizde bu konular ile çalışan ilgili başkan yardımcılıkları ve onlara bağlı müdürlükler vardır. Hatta belediyemizde Karşıyaka Belediyesi Orkestra Müdürlüğü adı altında yeni bir müdürlük kurulmuştur.”

Çanakkale 18 Mart Zaferi ile ilgili özel bir mesaj iletmek ister misiniz?

Ahmet Diker:

“18 Mart Çanakkale Zaferi hiçbir zaman unutmadığımız, Karşıyaka Belediyesi’nin özellikle önem verdiği, hemen hemen her sene özel proje ve etkinliklerle kutladığımız bir gündür. Bu özel günü kutlamaya devam edeceğiz.”

Eğitmenlik yaptığınız Halk Dansları topluluğu ne zaman kuruldu?

Burak Köprülü:

“Karşıyaka Belediyesi Halk Dansları Topluluğu, 2005 yılında dönemin meclis üyesi ve şu an Belediye Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Ahmet Diker tarafından kurulmuştur. İlk kuruluş yılında Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından düzenlenen yarışmaya İzmir Zeybek Yöresi oyunlarıyla katılan topluluk ilçe ve bölge yarışmalarında birinci olarak Türkiye finallerine katılma başarısını göstermiştir.”

Halk oyunu ekibi kimlerden oluşuyor?

Burak Köprülü:

“2007 yılında herkesin zeybek yöresinin bir oyunu oynayabilmesi için ‘Karşıyaka’da Zeybek Bilmeyen Kalmasın’ projesi hayata geçirilmiştir. Ücretsiz olarak eğitim verilen bu projede tamamen gönüllü kursiyerlerden oluşan topluluğumuzun eğitmenleri her sene en az 1000 kişiye zeybek öğretmiş olup toplamda binlerce Karşıyakalı’yı zeybek oyunları ile buluşturmuştur.”

Projenin tam olarak amacı ve hikayesi nedir?

Burak Köprülü:

“Türkiye’de ilk kez Karşıyaka’mızda başlatılan bu projenin tam amacı, tiyatral ve danslarla; savaşı, barışı, zaferi, hüznü, ayrılığı, kavuşmayı mutluluğu, bu ülkenin bir karış toprağı için canlarını feda eden atalarımızın yaşantılarını ve anılarını yaşatmak, genç nesillere aktarmaktır. Karşıyaka Belediyesi olarak yöneticilerimizin zaman zaman yaptığı Çanakkale ve şehitlik ziyaretlerinden sonra Karşıyaka’mızın körfeze bakan en güzel yerine Çanakkale Anıtı’nın abidesi dikilmiş olup, aynı yere Başkan Yardımcısı Ahmet Diker’in öncülüğünde Yamanlar Dağı’ndan getirilen bir kayanın üzerine Çanakkale’de şehit olan Karşıyakalı kahramanların isimlerinin yazıldığı bir anıt daha dikilmiştir. Karşıyaka Belediyesi olarak, her sene 18 Mart Çanakkale Zaferi’mizi tüm yönleriyle, dans gösterileri, anma konserleri, panel, söyleşi ve Bostanlı’daki Abide’ye çelenk bırakmak gibi çok çeşitli etkinliklerle anıyoruz.”

Daha önce benzeri projelerde yer aldınız mı?

Burak Köprülü:

“İzmir’in düşman işgalinin kurtuluşunun 100’üncü yılında, Karşıyaka Belediyesi Halk Dansları Topluluğu olarak ‘2022 Zeybek Tek Yürek’ isimli bir proje gerçekleştirdik. Bu projede Atatürk’ün kurtuluşun ilk gecesini geçirmek için Karşıyaka’ya gitmek için bindiği 1922 model araba, 5000 kişinin katıldığı bir kortej yürüyüşü, finalinde Atatürk’ün annesi ve Kadın Hakları Anıtı’nın önünde 2022 kişinin aynı anda zeybek oynaması, 2 adet Skorsky helikopterin uçuş yaparak aynı anda gökyüzünde Zeybek oynaması, Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün imzasının etkinliğe katılanların canlı olarak sergilenmesi vardı. 29 Ekim 1923 yaklaşıyor. Cumhuriyet’imizin 100’üncü yılında en az 1000 kişinin katılımı ile yine bir ilke imza atarak gerçekleştireceğimiz sürpriz bir projemizin hazırlığını yapmaktayız. Tüm ülkemizin oyunlarının ayrı ayrı öyküleri, ayrı ayrı özellikleri olduğu gibi coğrafik olarak biz zeybek bölgesinde yaşamaktayız. Bir dans projesi hazırlandığında Karadeniz bölgesinin hızını ve hırçınlığını, Akdeniz bölgesinin kıvraklığını ve dinamizmini, İç Anadolu bölgemizin kaşıklı oyunlarını, Doğu Anadolu bölgemizin birlik beraberliğini anlatan halaylarını, Kuzeydoğu bölgemizin beceri ve dayanıklılık isteyen, Kafkas oyunlarını ve barlarını, Marmara Bölgesinin karşılama oyunlarını ve son olarak yiğitliği, mertliği, eşkıyalığı, başkaldırıyı simgeleyen Ege Bölgesinin zeybek oyunlarından karşılıyoruz.”

(Röportaj: Çiğdem Özden Demiray)